- 26 marca 2024 r. weszła w życie ustawa z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych (Dz. U. z 2023 r., poz. 1972)
- nowe przepisy określają zasady wykonywania wskazanych zawodów medycznych, ustawicznego rozwoju zawodowego oraz odpowiedzialności zawodowej
- ustawa wprowadza m.in. obowiązek uzyskania odpowiednich kwalifikacji zawodowych oraz wpisu do Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego
Jakich zawodów medycznych dotyczą nowe przepisy?
- asystentka stomatologiczna
- elektroradiolog
- higienistka stomatologiczna
- instruktor terapii uzależnień
- opiekun medyczny
- optometrysta
- ortoptystka
- podiatra
- profilaktyk
- protetyk słuchu
- technik farmaceutyczny
- technik masażysta
- technik ortopeda
- technik sterylizacji medycznej
- terapeuta zajęciowy
Na czym polega wykonywanie zawodu medycznego?
Wykonywaniu czynności zawodowych w zakresie:
- asystowania lekarzowi dentyście i utrzymania gabinetu w gotowości do pracy (asystentka stomatologiczna)
- radiologii, diagnostyki obrazowej, ultrasonograficznej, elektromedycznej, radiologii zabiegowej, elektrofizjologii, medycyny nuklearnej i radioterapii oraz realizowaniu zadań ochrony radiologicznej pacjenta i personelu (elektroradiolog)
- profilaktyki i promocji zdrowia jamy ustnej oraz współuczestniczeniu w procesie leczenia (higienistka stomatologiczna)
- medyczno-pielęgnacyjnym i opiekuńczym (opiekun medyczny)
- optometrii (optometrysta)
- ortoptyki (ortoptystka)
- profilaktyki, promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej (profilaktyk)
- badania i protezowania słuchu (protetyk słuchu)
- masażu oraz prowadzenia działalności profilaktycznej, popularyzującej zachowania prozdrowotne (technik masażysty)
- zaopatrzenia ortopedycznego i w przedmioty ortopedyczne oraz środki pomocnicze (technik ortopeda)
- dekontaminacji sprzętu i wyrobów medycznych (technik sterylizacji medycznej)
- diagnozy w ramach terapii zajęciowej, prowadzenia indywidualnej i grupowej terapii zajęciowej, oceny jej efektów oraz organizowania działań terapeutycznych mających na celu poprawę funkcjonowania fizycznego, psychicznego i społecznego oraz integracji społecznej i zawodowej osób nimi objętych (terapeuta zajęciowy)
a także na wykonywaniu czynności zawodowych:
- pod nadzorem specjalisty psychoterapii uzależnień w zakresie wsparcia terapeutycznego udzielanego pacjentom wykazującym zaburzenia związane z używaniem substancji psychoaktywnych lub uzależnionych behawioralnie oraz ich bliskim (instruktor terapii uzależnień)
- związanych z procesem leczenia schorzeń w obrębie stóp i prowadzeniu profilaktyki tych schorzeń (podiatra)
oraz na wykonywaniu, w zakresie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne, czynności zawodowych w zakresie sporządzania i wytwarzania produktów leczniczych oraz prowadzenia obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece na podstawie przepisów prawa (technik farmaceutyczny).
Za wykonywanie danego zawodu medycznego uważa się również:
- prowadzenie zajęć na studiach umożliwiających uzyskanie wykształcenia niezbędnego do wykonywania zawodu medycznego lub w szkołach prowadzących kształcenie w zawodzie medycznym lub wykonywanie pracy na rzecz ustawicznego rozwoju zawodowego
- prowadzenie badań naukowych lub prac rozwojowych, których tematyka dotyczy zawodu medycznego
- kierowanie pracą zawodową osób wykonujących zawód medyczny
- zatrudnienie na stanowiskach administracyjnych, na których wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej.
Jakie są wymogi dla wykonywania ww. zawodów medycznych?
- pełna zdolność do czynności prawnych
- brak prawomocnego skazana za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe
- pełnia praw publicznych
- znajomość języka polskiego w mowie i piśmie w zakresie niezbędnym do wykonywania danego zawodu medycznego oraz oświadczenie o następującej treści: „Oświadczam, że władam językiem polskim w mowie i piśmie w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu medycznego.” (Warunek jest spełniony w przypadku uzyskania wykształcenia niezbędnego do wykonywania zawodu medycznego po ukończeniu studiów prowadzonych w języku polskim lub kwalifikacji po ukończeniu publicznej albo niepublicznej szkoły kształcącej w danym zawodzie medycznym w języku polskim albo kwalifikacji do wykonywania zawodu medycznego w ramach kształcenia prowadzonego w języku polskim
- wymagane wykształcenie/kwalifikacje:
- wykształcenie i kwalifikacje uzyskane w ramach kształcenia na terytorium RP określa załącznik do ww. ustawy (niezbędny jest także dokument potwierdzający)
- alternatywnie ustawa dopuszcza także:
- wymagane kwalifikacje uzyskane w państwie członkowskim UE, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim EFTA – stronie umowy o EOG, uznane w RP na podstawie przepisów ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich UE
- dokument potwierdzający uzyskanie wymaganych kwalifikacji wydany w państwie innym niż państwo członkowskie UE, Konfederacja Szwajcarska lub państwo członkowskie EFTA – strona umowy o EOG, uznany w RP, zgodnie z przepisami o szkolnictwie wyższym i nauce, za równoważny odpowiedniemu polskiemu dyplomowi i tytułowi zawodowemu
- wymagane kwalifikacje uzyskane przed dniem 1 stycznia 2021 r. w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, uznane w RP na podstawie przepisów ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich UE, lub
- dokument uprawniający do wykonywania zawodu uznany na mocy umowy międzynarodowej lub porozumienia
- wpis do Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego (dalej: „Rejestr”)
WAŻNE!
osoby, które:
- przed 26 marca 2024 r. uzyskały tytuł zawodowy magistra lub magistra inżyniera lub równorzędny na kierunku studiów w zakresie dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia, w których można uzyskać tytuł specjalisty, niezbędnym do wykonywania zawodu medycznego, oraz
- w okresie 5 lat przed 26 marca 2024 r. wykonywały czynności zawodowe, o których mowa w ustawie, przewidziane dla tego zawodu, oraz
- spełniają warunki dotyczące: pełnej zdolności do czynności prawnych, braku prawomocnego skazana za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe, pełni praw publicznych i znajomości języka polskiego w mowie i piśmie w zakresie niezbędnym
stają się osobami wykonującymi zawód medyczny w rozumieniu ww. ustawy i przysługuje im prawo wpisu do rejestru.
Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego
Kto musi uzyskać wpis?
- obowiązek uzyskania wpisu dotyczy wszystkich osób, które chcą wykonywać zawody medyczne wskazane w ustawie
- co do zasady – zawód medyczny można wykonywać dopiero po uzyskaniu wpisu do Rejestru
W jaki sposób uzyskać wpis do Rejestru?
- wpis do Rejestru dokonuje się na wniosek osoby zainteresowanej
- wniosek
- składa się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego
- podlega opłacie w kwocie 100,00 zł
- opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym
- rozpatruje organ właściwy (wojewoda miejsca zamieszkania wnioskodawcy)
- Rejestr dostępny jest pod adresem: https://rizm.ezdrowie.gov.pl/
Do kiedy należy złożyć wniosek?
- osoby, które uzyskały uprawnienia do uzyskania wpisu do Rejestru przed 26 marca 2024 r. powinny złożyć wniosek najpóźniej do 26 września 2024 r.
- w przypadku niezłożenia wniosku w tym terminie, osoby takie mogą wykonywać zawód bez wpisu przez rok – tj. do 26 marca 2025 r.
Jakie prawa i obowiązki dla osób wykonujących ww. zawody medyczne wprowadza ustawa?
OBOWIĄZKI:
- przestrzegania zasad wykonywania zawodu medycznego
- przestrzegania praw pacjenta
- informowania pacjenta o jego prawach
- ustawicznego rozwoju zawodowego
- ponoszenia odpowiedzialności zawodowej
PRAWA:
- posługiwanie się tytułem zawodowym
- wglądu do dokumentacji medycznej pacjenta (w niezbędnym zakresie)
- ustawicznego rozwoju zawodowego
- urlopu szkoleniowego
